Học Tiếng Anh ở trẻ (chị Laida)

Bài học rút ra sau khi đọc bài chia sẻ của các chị Laida, Lê Thu Hà...
- Trình tự học tiếng Anh: NGHE - NÓI - ĐỌC - VIẾT
- 1 ngày 3h nghe xem tA một năm 1000h bằng 5 năm học tiếng Anh trung tâm mỗi tuần 2 buổi 2h: NÊN CHỊU KHÓ TỰ HỌC BẰNG CÁCH NGHE TRƯỚC
- Xem phim bằng ngôn ngữ tiếng anh cũng là học tiếng anh.
- Bộ 6 cuốn Thematic Vocabulary practice: Bộ sách này họ viết để dân bản ngữ luyện tập tư vựng theo chủ đề, còn mình ngoài yêu cầu đó ra chị muốn chuyển đổi cách học của trẻ sang tư duy hoàn toàn tiếng Anh tức là những từ này mình biết cũng tương đối rồi, nay họ giải nghĩa hoàn toàn bằng tiếng Anh.

=======================================================================
Hôm trước hẹn ở đoạn học tiếng Anh ở trẻ :
Chị chia thế này để các em dễ hiểu :
+ Kênh A : là trẻ nhỏ bố mẹ cho nhận thức sớm nghe sớm có khả năng học ngay tiếng Anh như một ngôn ngữ chính cùng tiếng Việt gọi là song ngữ.
Những cháu nhỏ chưa đi học lớp 1 mà có khoảng 1000h nghe và sử dụng tiếng Anh thì có thể đi học lớp 1 của nước ngoài hoặc theo học song ngữ mà không gặp chút khó khăn nào.

+ Kênh B : là trẻ đã đi học tiếng Việt và làm quen tiếng Anh tuần một vài giờ
Phần đông các em lúc biết chị là con đã đi học tiểu học và chưa biết lộ trình cần thiết để con học tiếng Anh tốt, con các em ở kênh B.
Kênh B sẽ nhập với kênh A khi hết tiểu học.

Chị cho minh họa cụ thể là:
+ con bạn Le Thu Ha làm quen sớm với tiếng Anh lúc chưa đi học có khoảng 1000h học-chơi- nghe tiếng Anh trước khi vào lớp 1, nay vào học song ngữ Arc chị xếp vào kênh A.
+ cu An nhà chị lớp 1 mới chú ý học tiếng Anh, chưa có nổi 200 giờ chị xếp vào kênh B.
Như vậy với những bạn kênh B sẽ thật khó khăn khi vào lớp 1 cha mẹ vừa cho con học tiếng Việt làm quen với bao nhiêu điều mới : ghép vần, đọc, viết, thạo không nhầm lỗi chính tả… lại vừa yêu cầu học tiếng Anh tốt.
Thế nên với những bạn ở kênh B lớp 1 vẫn nên cho con lùi tiếng Anh lại mà dành nhiều thời gian cho tiếng Việt hơn.
Nhà chị đã làm đúng như thế cho cu An chứ không dám dàn trải ở lớp 1.
Các em con nhỏ chưa đi học lớp 1 đọc đến đây sẽ hiểu là nếu muốn con sử dụng tốt tiếng Anh, học kiến thức hoàn toàn bằng tiếng Anh được ở cấp 2 thì nên dành nhiều thời gian cho con nghe và tiếp xúc với tiếng Anh từ lúc đang là kids.

Tại sao chị đưa mốc cấp 2 ?
Vì cấp 2 ở Việt Nam học nhiều môn do nhiều thày cô dạy, mỗi thày cô lại có những yêu cầu nho nhỏ với môn học của mình mà con đi học cả ngày thì lấy đâu ra thời gian để hoàn thành bài vở.
Đi học mà về không làm bài chữ chả vào được mấy, mà làm thì hết thời gian học tiếng Anh.
Câu chuyện Thời gian ở đâu luôn giằng kéo các cha mẹ .
Ở nước ngoài các môn Lý , hóa, địa, sinh đưa vào science, toán họ cũng học nhẹ hơn nên học cấp 2 ở Vn luôn thiếu thời gian mà bố mẹ chưa yên tâm vẫn cho con đi học thêm.
Tóm lại nếu dành thời gian học được tiếng Anh khoảng 3000h- 5000h ngay ở cấp 1 thì lên cấp hai đỡ đi được rất nhiều.
Bạn có thể đọc ngay cuốn Science 6 kèm theo minh họa ứng dụng rất thực tế dễ hiểu của sách nước ngoài.

Vậy những bạn đã để lỡ tuổi Kids thì sao?
Những bạn này ở trên chị xếp vào kênh B nên lùi lại năm lớp 1 sẽ tăng cường hơn ở lớp 2.
Vì nhận thức và hiểu biết không bằng ngôn ngữ tiếng Anh, không có vốn từ sẵn…. nên phải học qua khoảng 3 cuốn giáo trình tiếng Anh viết cho trẻ học tiếng Anh là ngoại ngữ.
Mỗi cuốn sách này họ viết nhẹ nhàng vì bản chất Giáo dục phương Tây là tiếp xúc làm quen dần dần thẩm thấu… Một cuốn giáo trình này nếu thả tự nhiên sẽ học trong vòng 1 năm khoảng 100h với khoảng 300 -400 từ mới.
Thế nên chị mới viết ở các bài trước yêu cầu con học khoảng 300-400h có khoảng 1500-2000 từ thì lúc ấy mới chạy được bộ 6 cuốn Thematic Vocabulary practice.
Bộ sách này họ viết để dân bản ngữ luyện tập tư vựng theo chủ đề, còn mình ngoài yêu cầu đó ra chị muốn chuyển đổi cách học của trẻ sang tư duy hoàn toàn tiếng Anh tức là những từ này mình biết cũng tương đối rồi, nay họ giải nghĩa hoàn toàn bằng tiếng Anh.

Xong được những cuốn này là có một lượng từ lớn với tư duy Anh-Anh 6 cuốn khoảng 3000h từ thì lúc đó chuyển sang kênh A là các bạn học tiếng Anh như dân bản ngữ từ lớp 1.

Chị viết chi tiết thế để các em hiểu rõ khi các em hỏi về dạy kèm con học tiếng Anh chị hỏi con các em học những sách gì rồi cuốn thứ mấy? hay mấy trăm giờ rồi thì chị qui ra được lượng từ các con có, số giờ các con sử dụng để đưa lời khuyên… chứ các em nói cháu học lớp 4 nó không đồng nghĩa với tiếng Anh cháu học bằng với bạn cũng lớp 4 nhưng được 3000h vì bạn ấy được học và tiếp xúc với tiếng Anh sớm.

Bạn nào đó hôm qua trả lời câu hỏi: con em học được bao nhiêu giờ?
Trả lời : 2h/ngày… là chị hiểu phải dành nhiều thời gian gõ thật chi tiết để các em hình dung ra khái niệm số giờ bay.

Hết giờ rồi, chị vẫn xin phép dán nhắc lại đoạn dưới đây cho các nhóm đang tổ chức học từ vựng. Vừa rồi chị có đi nói chuyện với mấy nhóm chị hiểu ra các em mới chỉ bài vỡ lòng về nhận thức cần học tiếng Anh hiệu quả nên không tận dụng được hết cuốn sách từ vựng đó.

“Kênh A là bạn đọc sách cùng lứa tuổi như dân bản ngữ.
Chị đã cố gắng lập các nhóm hỗ trợ mở lớp từ vựng từ đầu năm 2016.
Hè cũng rất nhiều nhóm chạy bộ từ vựng này nhưng vì không có nhiều thời gian chị ko thể đến nói chuyện chi tiết để các em hiểu bản chất của công việc học từ vựng chuyển đổi kênh này.
Nên nhiều nhà theo chị thắp lửa rồi bỏ đuốc giữa chừng vì không thấy lợi ích của việc học từ khi các bạn ấy chỉ đang gia công một chi tiết mà không hiểu toàn trình con đường mình sẽ qua.
Không qua được đoạn này mình vẫn mãi ở bờ mương học tiếng Anh cho người nước ngoài 😀
Chị hay nói đùa : Học từ vựng giống như đi vay tiền ngân hàng, nếu anh ôm lấy số vốn mà không buôn bán đánh đáo ra tiền . Tiền sẽ bay hơi khi ngày ngày ta trả lãi ngân hàng rồi cụt vốn là quay trở về cũ.
Có vốn từ tương đối rồi mà không đọc sách cho từ nó lặp đi lặp lại trong đầu 5-7 lần để chỗ từ đó thuộc về tư duy của mình thì nó bay mất ngay và vẫn như chưa hề đi vì vẫn quẩn quanh ở mương rạch mà chưa ra được sông lớn “.
======================================
Trẻ em có một thời gian dài từ 0-2 tuổi chỉ nghe và gần như chưa nói được, có bạn 3 tuổi mới tập nói.
Từ 3-6 con đã nhận thức rất tốt nhưng nhiều nhà bỏ lỡ mất giai đoạn này.
Ông bà , cha mẹ hay nói chuyện với con về những hoạt động xung quanh : các con vật, cây cối, xe cộ, các mùa, các tháng trong năm, các nơi cháu đã đi qua ....Đố về số lượng nhiều ít, cho đi là lật mở những ô nhận thức trong não của trẻ.
Rất nên dành thời gian chơi với con ở lứa tuổi này, càng tiếp xúc nhiều gắn bó tăng lên trẻ yêu mình hơn sẽ dễ dàng hiểu và điều khiển chúng theo định hướng của mình.

6 tuổi trẻ đi học tiếng Việt ở trường - trước đó đã có 6 năm dùng tiếng Việt trong môi trường Việt .

Với tiếng Anh nếu cha mẹ cũng chuẩn bị được cho con một thời gian nghe dài trước khi học nói sẽ dễ hơn rất nhiều so với trẻ không được cha mẹ cho nghe vô thức tiếng Anh.

Nghe xem vô thức những chương trình trẻ con thích, không áp đặt gò ép trẻ sẽ chống lại. Mẹ cứ bật cứ xem, trẻ hay có nhu cầu ngồi gần mẹ, bò vào lòng ngồi lúc nào tự dưng trẻ lại thích xem...

Tận dụng để có 3h nghe ban đầu nghĩ là khó nhưng lại làm được :
+ Sáng từ lúc dậy nghe 45' trong khi đánh răng ăn sáng mặc đồ..
+Chiều 1h lúc con chơi
+ Tối xem phim, nghe hát...

Gợi ý:
+ xem phim Peppa pig 200 tập phim hoạt hình của Anh nói về gia đình bạn lợn, mỗi tập 5' có nhiều chủ đề khác nhau, có tập về khủng long, oto, búp bê...
+ xem vài lần đến thuộc sẽ chuyển mp4 sang mp3 để nghe mà không cho xem tập đã thuộc nữa.
+ Tận dụng các mẩu hội thoại trong phim in ra để đóng kịch, khuyến khích nói theo ngữ điệu...
+ nghe các bài hát Super simple song...

Vài trăm giờ nghe như thế trẻ bắt đầu học được tiếng Anh .

Học theo phương pháp chụp hình sẽ đi theo suốt quá trình nhận thức:
+ Học từ theo flash cards mua ở Fahasa,
+ Từ điển Merriam Webster cài vào phần mềm điện thoại cho nghe vài lần rồi nhắc lại
+ Yêu cầu hiểu rõ nghĩa, phát âm chuẩn theo các phần mềm.
+Học một ngày 4 từ, nhắc lại 2 lần : Sáng, chiều. Mỗi ngày chỉ cần vài phút, tuần ôn lại 1 lần. Luyện não ghi nhớ.
+ Nên cho con học từ vựng theo các chủ đề sắp xếp vào các ngăn trong bộ nhớ tốt hơn.

Cuối cùng : TRẺ CÓ 1000 TỪ SẼ ĐỌC ĐƯỢC.

Trên đây là bài nói chuyện của bạn Le Thu Ha trong hai buổi nói chuyện 2010 về kèm con học tiếng Anh ở nhà cho các bố mẹ tiếc tiền ra trung tâm :D

Xin nhắc lại 1 ngày 3h nghe xem tA một năm 1000h bằng 5 năm học tiếng Anh trung tâm mỗi tuần 2 buổi 2h.

========================================================================
GIAI ĐOẠN BẮT ĐẦU HỌC TIẾNG ANH CÓ HỆ THỐNG
Sau khi con đã quen với tiếng Anh và có vốn từ nhất định rồi mẹ nên định hướng cho con theo một chương trình được thiết kế mang tính hệ thống. Việc ”tắm ngôn ngữ” sẽ chỉ thỏa mãn trong thời kì bé học thụ động, học để ” nghe – nói ”. Còn với những bé đã có một nền tảng vững, bắt đầu bước vào lớp 1, thì cũng nên học có định hướng.

Phương pháp:
1. Chọn một bộ giáo trình dạy tiếng Anh cho trẻ em, vừa học theo giáo trình vừa làm các tài liệu bổ trợ bám theo khung giáo trình. Tần suất cần duy trì đều đặn: hàng ngày, mỗi ngày chỉ cần học được 1 trang + xem/làm tài liệu bổ trợ trong vòng 15-20 phút.

Nếu có điều kiện thuận lợi thì tổ chức lớp cho con có bạn có thầy để học. Nếu không thì bố/mẹ cứ tự cùng con học ở nhà.
Thấy giáo trình nhắc đến chủ đề tự vựng/ngữ pháp/bài đọc gì thì tìm youtube, worksheet, fun activity liên quan để bổ trợ
Làm kèm thêm cả giáo trình dạy ngữ pháp/Reading/Writing mở rộng liên quan nếu con tiếp thu dễ dàng giáo trình chính (nếu không thì để lại, làm vòng bổ trợ sau khi đi xong một vòng giáo trình chính).
2. Đọc: đọc các sách giấy đơn giản + tiếp tục đọc sách online hàng tuần.
3. Chọn theo một giáo trình dạy phonics offline hoặc online.
Tài liệu:
Các giáo trình tiếng Anh phổ biến cho trẻ em:
Family & Friends
Let’s go
Các sách hay để in cho đọc
Peter and Jane
DK Reader
Các sách đọc online
Raz-kids + Reading A-Z: level D đến J
Sunshineonline.com.au: Learning space 2
Reading eggs: các books trong Library cho tuổi 5-6.
http://www.contuhoc.com/cac-site-mien-phi-cho-tre-tap-doc-tieng-anh
Các giáo trình phonics có thể dùng offline: https://app.box.com/s/olfjr4osley7oy5s67n9/1/2286427269
Chia sẻ kinh nghiệm tự kèm con học phonics ở nhà với SoundGreat của mẹ Trần Quỳnh Hương: file đăng trong FB group Con Tự Học
Các chương trình dạy phonics kĩ càng online:
ReadingEggs.com.au (120 lessons phần ABC Reading Eggs)
Headsprout.com (80 episodes phần Early Reading)
Kizphonics.com (gồm nhiều loại tài liệu dạy phonics sắp xếp theo từng grade, hết tài liệu này không tự gợi ý bài tiếp theo nên cần có phụ huynh ngồi kèm suốt cùng con mới đảm bảo tính hệ thống)
Youtube: tiếp tục các phim hoạt hình và các truyện audio/truyện animation cho thiếu nhi.